Οι χρόνιοι πόνοι αυξάνονται ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια
Οι καταστάσεις πόνου που τελικά συχνά οδηγούν σε χειρουργική επέμβαση, γίνονται όλο και χειρότερες στη χώρα μας όπως και παγκοσμίως. Εμείς, από την Painxperts, διεξήγαγαμε μια έρευνα το 2018 μεταξύ των ασθενών μας, για να αποκτήσουμε μια εικόνα σχετικά με τις πιο συχνές τοποθεσίες πόνου. Το αποτέλεσμά μας: Η μέση κατέχει την πρώτη θέση σε αυτήν την «κατάταξη», ακολουθούμενη από τον αυχένα, τον ώμο, το γόνατο και το ισχίο. Άλλες πηγές επιβεβαιώνουν επίσης αυτό το αποτέλεσμα. Έτσι, και οι Εταιρείες Πόνου ανά τον κόσμο αναφέρουν τις παθήσεις του κινητικού συστήματος ως τις συχνότερες αιτίες, και εδώ επίσης, στην πρώτη θέση: οι πόνοι στην ράχη, δηλαδή στην πλάτη και στη μέση. Επίσης, κορυφαίες εταιρείες έρευνας αγοράς όπως η Statista αποδεικνύουν πως, η ράχη, οι αρθρώσεις και ο αυχένας καταλαμβάνουν τις τρεις πρώτες θέσεις της στατιστικής πόνου – σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ο αριθμός των ασθενών με χρόνιους πόνους αυξάνεται
ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια
Όσο μεγαλώνουν οι άνθρωποι, τόσο χειροτερεύουν οι πόνοι
Ο αριθμός των ασθενών με χρόνιους πόνους αυξάνεται ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια – σε όλες τις ηλικίες. Σύμφωνα με τη Γερμανική κοινότητα για την «Ιατρική του Πόνου e.V. (DGS)», ο αριθμός των ασθενών με χρόνιους πόνους αυξάνεται συνεχώς σε όλες τις χώρες του δυτικού κόσμου, στη χώρα μας πάσχουν περίπου 2 εκατομμύρια άνθρωποι. Επιπλέον, και η πανδημία του κορονοϊού έχει επιδεινώσει τον πόνο στους πάσχοντες, όπως δείχνουν οι πρώτες μελέτες. Σύμφωνα με μια έρευνα, περίπου το 28% των ευρωπαίων υποφέρουν από χρόνιους πόνους και στους άνω των 65 ετών το ποσοστό αυτό φτάνει σχεδόν το μισό. Σύμφωνα με το «Ινστιτούτο Robert Koch (RKI)», οι πόνοι αυξάνονται επίσης σημαντικά όσο μεγαλώνουμε. Και εδώ, πάλι στην πρώτη γραμμή: οι πόνοι στην ράχη και τον αυχένα, τόσο χρόνιοι όσο και σε μορφή οξύ επεισοδιακών πόνων. Μια πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας έδειξε: Πάνω από το 80% των ηλικιωμένων που ζουν σε γηροκομεία και οίκους ευγηρίας πάσχουν από πόνους. Στους ηλικιωμένους είναι επίσης σημαντικό το θέμα των πόνων από εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα. Η ευρωπαϊκή κοινότητα, Βοήθεια για την Εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα, υπολογίζει ότι περίπου 5% του πληθυσμού υποφέρει από αυτήν, και το 2% καθημερινά. Είναι μια εθνική νόσος: Από τους άνω των 60 ετών, περίπου ο μισός γυναικείος πληθυσμός και περίπου ένα τρίτο του ανδρικού πληθυσμού πάσχει, κυρίως στα χέρια, τα γόνατα και τα ισχία. Η τάση είναι αυξανόμενη.
Τα καθιερωμένα κινητικά μοτίβα ανοίγουν την κάνουλα του πόνου
Αλλά δεν είναι μόνο ηλικιακό το ζήτημα. Ας εισχωρήσουμε πιο βαθιά: Αν κοιτάξουμε τους ανθρώπους και τις καταστάσεις του πόνου τους, τότε αναγνωρίζουμε μια σημαντική σύγχυση σχετικά με τα παράπονα και τα συμπτώματα. Φαίνεται ότι κάθε άνθρωπος μπορεί να πάθει όλων των ειδών καταστάσεις πόνου. Μόνο με μια πιο προσεκτική ματιά γίνεται σαφές ότι ορισμένες καταστάσεις πόνου βρίσκονται συχνότερα σε ανθρώπους που ασκούν συγκεκριμένα επαγγέλματα ή χόμπι – για παράδειγμα, σε ανθρώπους που εργάζονται πολλές ώρες στο γραφείο, σε επαγγελματίες οδηγούς που κάθονται συνεχώς στο αυτοκίνητο, σε αθλητές ή σε χορευτές ή σε μουσικούς που παίζουν ένα συγκεκριμένο μουσικό όργανο. Ίσως να αναγνωρίζετε και εσείς τον εαυτό σας με την ανάγνωση του παραπάνω κείμενο. Οι πόνοι φαίνεται να σχετίζονται με τις κινήσεις που εκτελούμε συχνά και με τις ειδικές σωματικές θέσεις που λαμβάνουμε κατά τη διάρκεια τους. Δυστυχώς, αυτό συνήθως αποδίδεται αποκλειστικά στο γεγονός ότι μια σωματική δομή είναι αδύναμη, δηλαδή δεν μπορεί να παρέχει αρκετή δύναμη, ή ότι η έντονη εκτέλεση ορισμένων δραστηριοτήτων οδηγεί κατά κάποιο τρόπο αυτόματα σε φθορά. Ωστόσο, γνωρίζουμε από την περισσότερο από 30ετή εμπειρία μας στη θεραπεία του πόνου, ότι η αιτία είναι, ο περιορισμένος κινητικός μας βίος, ο οποίος οδηγεί σε πόνους μόνο και μόνο επειδή δεν αντιμετωπίζεται εγκαίρως με κατάλληλη θεραπευτική άσκηση ώστε να υπάρχει αντενέργεια.
Το δυσάρεστο είναι: ότι τα αναλγητικά δεν αποκρύπτουν μόνο την πραγματική αιτία του πόνου αλλά έχουν επίσης ενίοτε επικίνδυνες παρενέργειες.
Η αγορά των αναλγητικών ακμάζει
Το δυσάρεστο είναι: ότι τα αναλγητικά δεν αποκρύπτουν μόνο την πραγματική αιτία του πόνου αλλά έχουν επίσης ενίοτε επικίνδυνες παρενέργειες. Όποιος έχει πόνους που του είναι δύσκολο να τους αντέξει, γρήγορα καταφεύγει σε ένα αναλγητικό. Αυτό είναι κατανοητό και δεν είναι πρόβλημα, όταν πρόκειται για μια σημαντική περίσταση, όπως μια αξιολόγηση, γραπτές οι προφορικές εξετάσεις, ένα συνέδριο ή τα 80α γενέθλια της γιαγιάς μας. Ωστόσο, σε περιπτώσεις χρόνιων πόνων, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί, η χρήση αναλγητικών γίνεται γρήγορα συνήθεια, είτε πρόκειται για προϊόντα χωρίς συνταγή είτε για φάρμακα που έχουν συνταγογραφηθεί από γιατρό. Επειδή η ζωή «χωρίς» απλά δεν είναι πια ανεκτή. Ειδικά η κατανάλωση φαρμάκων χωρίς συνταγή αυξάνεται ανησυχητικά, ιδίως στον πληθυσμό μεγαλύτερης ηλικίας. Η μεγάλου εύρους μελέτη Helsinki Aging Study με ασθενείς πόνου άνω των 75 ετών έδειξε: Πως ενώ το 1999 το 20% κατανάλωνε τακτικά αναλγητικά, το 2019 το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 32%. Οι ηλικιωμένοι καταναλώνουν σημαντικές ποσότητες αναλγητικών. Επειδή όμως οι άνθρωποι αρχίζουν να εμφανίζουν πλέον πόνους ολοένα και νωρίτερα στη ζωή τους, και οι νεότεροι συχνά καταφεύγουν στο χάπι όταν κάτι πονάει.
Η αγορά των αναλγητικών ακμάζει: Σύμφωνα με την Statista, το 2020, ο τζίρος από τα αναλγητικά στη Ελλάδα έφτασε τα 70,63 εκατομμύρια ευρώ. Δείτε και τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη στο παραπάνω γράφημα. Μέχρι το 2025, αναμένεται ετήσια αύξηση τζίρου 2,95%. Το γεγονός ότι η κατανάλωση αναλγητικών αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω είναι ανησυχητικό. Διότι: Πρώτον, η καταπολέμηση του πόνου δεν εξαλείφει το πρόβλημα. Και δεύτερον, τα αναλγητικά, τουλάχιστον όσον αφορά τα φάρμακα μακροχρόνιας χρήσης, έχουν σημαντικές παρενέργειες για την υγεία. Αυξάνουν ιδιαίτερα τον κίνδυνο για δυσλειτουργιών, παθήσεις και διαταραχές στο γαστρεντερικό, στο κυκλοφορικό και στο καρδιαγγειακό σύστημα – ειδικά εκείνα τα φάρμακα που συνήθως λαμβάνονται για πόνους από εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα, πόνους δηλαδή που προκαλούνται από τη φθορά των αρθρώσεων. Γιατί η προέλευση των πόνων στην εκφυλιστική οστεοαρθρίτιδα, σύμφωνα με την βιβλιογραφία και την εμπειρία μας, είναι η παρανόηση του αιώνα και από πού πραγματικά προέρχονται συνήθως οι πόνοι, θα το εξηγήσουμε παρακάτω.