Πονάς;
Επέλεξες την περιοχή, Βρουξισμός - Τρίξιμο δοντιών!
Βήμα 1
Βήμα 2
Βήμα 3

Πόνος στην πλάτη
Το υπερβολικό κάθισμα και η μονόπλευρη εργασία μπροστά προκαλούν στροφή της πλάτης.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
Εν Συντομία
Οι διατροφικές μας συνήθειες καθώς και η ψυχολογική πίεση επηρεάζουν τους μύες της γνάθου.
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές διαταραχές των μυών της γνάθου και των μασητικών μυών.
Γενικές πληροφορίες για την πάθηση: Βρουξισμός – Τρίξιμο δοντιών
Η υγεία μας επηρεάζεται όχι μόνο από το τι τρώμε, αλλά και από το πώς τρώμε, δηλαδή το
πώς δαγκώνουμε και μασάμε. Αυτό, πέρα από το μυϊκό σύστημα στην περιοχή του στόματος
και της γνάθου εμφανίζει μεγάλο εύρος συνεπειών και για την ευεξία μας. Καθοριστικό ρόλο
σε αυτό έχουν φυσικά τα δόντια και η γνάθος. Αλλά: Δυστυχώς, η κακή ευθυγράμμιση των
δοντιών και της γνάθου δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο στις μέρες μας και τα συνοδά
προβλήματα υγείας είναι αναπόφευκτα. Αποτέλεσμα είναι οι δυσλειτουργίες και διαταραχές
της μάσησης, οι μύες και οι αρθρώσεις σε αυτήν την περιοχή λειτουργούν με λάθος τρόπο
και αυτό μερικές φορές προκαλεί σοβαρές παθήσεις. Υπάρχει μια ολόκληρη σειρά
διαταραχών που περιορίζουν τη λειτουργία των αρθρώσεων της γνάθου, των μασητικών
μυών και κατά συνέπεια των δοντιών και μπορεί να οδηγήσουν σε πόνο.
Στην Ιατρική, συνοψίζονται με τον όρο δυσλειτουργία κροταφογναθικής διάρθρωσης (ΚΓΔ) [1]. Επίσης, και το τρίξιμο των δοντιών, το οποίο είναι στην Ιατρική γνωστό ως βρουξισμός, συγκαταλέγεται σε μια από αυτές τις δυσλειτουργίες. Δεν θεωρείται μεμονωμένη ασθένεια [2], αλλά συχνά αφήνει τους ασθενείς απογοητευμένους οι οποίοι αναζητούν στοχευμένες επιλογές θεραπείας [3]. Δυστυχώς, για τους ανθρώπους που βασανίζονται με αυτόν τον τρόπο, μερικές φορές ξεκινά μια Οδύσσεια μεταξύ πολλών οδοντιατρείων καθώς απλά δεν μπορούν να απαλλαγούν από τον πόνο των δοντιών ή των γνάθων τους. Επειδή οι οδοντίατροι και οι γναθοχειρουργοί δεν μπορούν να βρουν καμία οργανική αιτία – δηλαδή αναφέρονται σε «γενικό» πονόδοντο. Ακόμη και με μία ενδοδοντική θεραπεία στους ριζικούς σωλήνες δεν αντιμετωπίζονται πάντα οι πόνοι. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ας ρίξουμε μια ματιά στην υγεία των δοντιών και των γνάθων των νέων: Περισσότερα από τα μισά παιδιά που συμμετείχαν σε σχετική έρευνα φορούν σιδεράκια επειδή είχε διαγνωστεί κακή ευθυγράμμιση [4]. Ωστόσο, τα σιδεράκια αρκετά συχνά οδηγούν σε πόνο και δυσκολίες κατά τη μάσηση. Οι φρονιμίτες συχνά προκαλούν προβλήματα σε νεαρή ηλικία. Πρέπει να αφαιρεθούν καθώς η γνάθος είναι πολύ μικρή, γεγονός που αποδίδεται στις μαλακές τροφές και στην πολύ χαμηλής έντασης προσπάθεια μάσησης. Διαφορετικά, οι φρονιμίτες μπορεί να προκαλέσουν πόνο και προβλήματα κινητικότητας στην κροταφογναθική άρθρωση εάν οι φρονιμίτες βρίσκονται κοντά της. Το ερώτημα της ορθής τοποθέτησης εμφυτευμάτων πρέπει να αποτελεί παράμετρο που εξετάζεται σε κάθε διάγνωση πόνου.
Στην Ιατρική, συνοψίζονται με τον όρο δυσλειτουργία κροταφογναθικής διάρθρωσης (ΚΓΔ) [1]. Επίσης, και το τρίξιμο των δοντιών, το οποίο είναι στην Ιατρική γνωστό ως βρουξισμός, συγκαταλέγεται σε μια από αυτές τις δυσλειτουργίες. Δεν θεωρείται μεμονωμένη ασθένεια [2], αλλά συχνά αφήνει τους ασθενείς απογοητευμένους οι οποίοι αναζητούν στοχευμένες επιλογές θεραπείας [3]. Δυστυχώς, για τους ανθρώπους που βασανίζονται με αυτόν τον τρόπο, μερικές φορές ξεκινά μια Οδύσσεια μεταξύ πολλών οδοντιατρείων καθώς απλά δεν μπορούν να απαλλαγούν από τον πόνο των δοντιών ή των γνάθων τους. Επειδή οι οδοντίατροι και οι γναθοχειρουργοί δεν μπορούν να βρουν καμία οργανική αιτία – δηλαδή αναφέρονται σε «γενικό» πονόδοντο. Ακόμη και με μία ενδοδοντική θεραπεία στους ριζικούς σωλήνες δεν αντιμετωπίζονται πάντα οι πόνοι. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ας ρίξουμε μια ματιά στην υγεία των δοντιών και των γνάθων των νέων: Περισσότερα από τα μισά παιδιά που συμμετείχαν σε σχετική έρευνα φορούν σιδεράκια επειδή είχε διαγνωστεί κακή ευθυγράμμιση [4]. Ωστόσο, τα σιδεράκια αρκετά συχνά οδηγούν σε πόνο και δυσκολίες κατά τη μάσηση. Οι φρονιμίτες συχνά προκαλούν προβλήματα σε νεαρή ηλικία. Πρέπει να αφαιρεθούν καθώς η γνάθος είναι πολύ μικρή, γεγονός που αποδίδεται στις μαλακές τροφές και στην πολύ χαμηλής έντασης προσπάθεια μάσησης. Διαφορετικά, οι φρονιμίτες μπορεί να προκαλέσουν πόνο και προβλήματα κινητικότητας στην κροταφογναθική άρθρωση εάν οι φρονιμίτες βρίσκονται κοντά της. Το ερώτημα της ορθής τοποθέτησης εμφυτευμάτων πρέπει να αποτελεί παράμετρο που εξετάζεται σε κάθε διάγνωση πόνου.
Το τρίξιμο των δοντιών είναι ένα σύνηθες φαινόμενο. Μπορεί να παρουσιαστεί από την
στιγμή που αποκτήσουμε και για όσο καιρό έχουμε δόντια – δηλαδή από τη βρεφική ηλικία
μέχρι τα γηρατειά. Μέρα-νύχτα οι μασητικοί μύες είναι συνεχώς ενεργοί [5], τα δόντια
συμπιέζονται σφιχτά μεταξύ τους και η κάτω γνάθος ωθείται μπρος-πίσω υπό πίεση. Αρκεί
μόνο η περιγραφή για να πονέσει κανείς. Το τρίξιμο των δοντιών συχνά συνοδεύεται από
διαταραχές ύπνου, ιδιαίτερα σε παιδιά και εφήβους [6, 7]. Οι παραγόμενοι θόρυβοι σίγουρα
δεν περνούν απαρατήρητοι και μερικές φορές μπορεί να διαταράξουν αισθητά ακόμη και τον
ύπνο του συντρόφου. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 20 τοις εκατό όλων των ανθρώπων
«τρίζουν τα δόντια τους», συχνά ασυνείδητα [8, 9]. Το ότι αυτό προκαλεί διαρκή πόνο δεν
προκαλεί έκπληξη. Οι ειδικοί ορθοδοντικοί μηχανισμοί, που τοποθετεί ο οδοντίατρος,
θεραπεύουν το σύμπτωμα: Προορίζονται να ακινητοποιήσουν και να προστατεύσουν την
κάτω γνάθο και να αντιμετωπίσουν τη φθορά των δοντιών, η οποία μπορεί να είναι σοβαρή.
Αλλά δεν λύνουν το πραγματικό πρόβλημα. Πρέπει, επίσης, να αναφερθούμε στο θέμα των
εμφυτευμάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες από Εταιρείες Εμφυτευματολογίας, ο αριθμός των
εμφυτευμάτων που τοποθετούνται, αυξήθηκε κατά 70,7% τα τελευταία 20 χρόνια [10]. Η
επέμβαση δεν είναι πάντα επιτυχής μακροπρόθεσμα. Εάν εμφανιστούν πονοκέφαλοι, πόνος
στη γνάθο και πόνος στον αυχένα μετά την εμφύτευση, τα εμφυτεύματα μπορεί πολύ πιθανόν
να μην έχουν τοποθετηθεί σωστά ή μπορεί να προκύψουν παρενέργειες όπως φλεγμονές [11,
12]. Αυτό θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τη διάγνωση. Και τέλος, υπάρχουν ορισμένα
δυσάρεστα συμπτώματα όπως η σύγκλειση (εξάρθρημα), ή εξάρθρωση της γνάθου. Αν και
σπάνια, είναι εξαιρετικά επώδυνη. Συμβαίνει ακόμη και επανειλημμένες φορές σε μερικούς
ανθρώπους. Ο κόνδυλος της κάτω γνάθου γλιστρά προς τα μπροστά και βγαίνει από τη θέση
του μπροστά από την κροταφική γλήνη, στην οποία είναι συνδεδεμένος υπό φυσιολογικές
συνθήκες. Από μόνη της η κάτω γνάθος δεν επανέρχεται πάντα. Τα άτομα που έχουν
προσβληθεί δεν μπορούν πλέον να κλείσουν σωστά το στόμα τους και η ομιλία και το
φαγητό προκαλεί, όπως είναι αναμενόμενο, δυσκολίες. Και σε περίπτωση τρισμού (trismus),
το στόμα δεν μπορεί πλέον να ανοίξει πλήρως. Η κατάσταση αυτή μπορεί επίσης να
εξελιχθεί σε χρόνιο πρόβλημα με συνέπεια να επιμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Όποιος τρώει συνεχώς μαλακό γρήγορο φαγητό (Fastfood), αφήνει τους μασητικούς του
μύες χωρίς φροντίδα.
Οι παθήσεις και οι δυσλειτουργίες που περιγράφηκαν, προκαλούνται εν μέρει από εμάς τους
ίδιους. Όλα ξεκινούν από την παιδική ηλικία. Σίγουρα, το βούρτσισμα των δοντιών δεν είναι
διασκεδαστικό και υπάρχουν πολλοί γλυκοί πειρασμοί που δελεάζουν τα μικρά παιδιά. Αλλά
αυτό έχει τρομερές συνέπειες: τα νεογιλά δόντια χάνονται νωρίς και το αποτέλεσμα μπορεί
να είναι η κακή ευθυγράμμιση των δοντιών και της γνάθου. Επομένως, τα νεογιλά δόντια δεν
μπορούν πλέον να δεσμεύσουν τον χώρο για να αναδυθούν ομαλά τα μόνιμα δόντια, που
είναι άλλωστε η σημαντικότερή τους λειτουργία. Από μια ορισμένη ηλικία, το συνεχές
πιπίλισμα του αντίχειρα μπορεί επίσης να βλάψει την υγεία της γνάθου και των δοντιών [13].
Πολλά μπορούν να επιτευχθούν με την πρόληψη στην πρώιμη παιδική ηλικία. Εφόσον η
κακή ευθυγράμμιση είναι γεγονός, οι μασητικοί μύες λειτουργούν με λάθος τρόπο από πολύ
μικρή ηλικία. Και είναι σημαντικό η μάσηση να γίνεται σωστά και να μπορούμε να
δαγκώνουμε σωστά και δυνατά. Στις μέρες μας σπάνια μασάμε σκληρή τροφή και για αυτό
προπονούμε τους ανάλογους μύες όλο και λιγότερο. Ναι, βαριόμαστε εντελώς να
μασήσουμε. Ας αναλογιστούμε τι γίνεται με τα ζυμαρικά, τα μπέργκερ, τις τάρτες και άλλες
γλυκές, λιπαρές λιχουδιές από λευκό αλεύρι. Έχουν όλα μαλακή σύσταση και αποτελούν
κατά κύριο λόγο αναπόσπαστο μέρος της διατροφής πολλών ανθρώπων. Επιπλέον, πολλά
τρόφιμα κόβονται επίσης σε κομμάτια μεγέθους μπουκιάς, ώστε να μπορούν εύκολα να
καταλήξουν με μια μπουκιά στο στόμα σας. Σκληρά τρόφιμα όπως το μπαγιάτικο ψωμί, τα
αρτοσκευάσματα ολικής αλέσεως, οι ξηροί καρποί, οι πυρήνες, οι σπόροι και μερικές φορές
τα ωμά τρόφιμα, αντί για τα βρασμένα μαλακά λαχανικά, βρίσκονται πάρα πολύ σπάνια στο
πιάτο. Αλλά αυτές οι τροφές θα έπρεπε να υπάρχουν στο διατροφικό μας μενού, διότι οι
μασητικοί μύες απολαμβάνουν τη δουλειά και το σμάλτο είναι αρκετά ισχυρό ώστε να το
αντέξει όλο αυτό.
Τελικά, ρόλο παίζει και η ψυχική υγεία. Πολλοί έχουν συνειδητοποιήσει ότι η ψυχική
φόρτιση εκφράζεται σε μυϊκό επίπεδο. Αλλά δεν υποφέρουν μόνο «οι συνήθεις ύποπτοι»,
δηλαδή η πλάτη, ο αυχένας και το κεφάλι, επηρεάζονται και οι μασητικοί μύες. Η άνω και
κάτω γνάθος, συμπεριλαμβανομένων των αρθρώσεων και των δοντιών, υποφέρουν λόγω
αυτού [14, 15]. Πολύ λίγοι άνθρωποι το σκέφτονται αυτό. Το γεγονός αυτό το συναντάμε και
σε ιδιωματισμούς. Όσοι δεν μπορούν να λύσουν προβλήματα ή υπομένουν δυσάρεστες
καταστάσεις χωρίς παράπονο λέμε ότι «δεν τολμούν να ανοίξουν το στόμα τους», ή ότι
πρέπει να «σφίξουν τα δόντια». Αυτοί που μένουν σιωπηλοί και υποφέρουν αδιαμαρτύρητα,
δημιουργούν συστολές στις δομές και συχνά τρίζουν τα δόντια τους. Και όλοι μας
γνωρίζουμε ότι: η κατάθλιψη, η εξουθένωση και οι αγχώδεις διαταραχές αυξάνονται και μαζί
με αυτές οι πιθανές επιπτώσεις στο σώμα μας.
Οι συνέπειες είναι προφανείς: οι μασητικοί μύες συστέλλονται όλο και πιο πολύ. Αυτό
δημιουργεί «στενώσεις» και εμποδίζει τη ροή του αίματος και της λέμφου στα αγγεία που
διατρέχουν. Αυτό σημαίνει ότι τα νευρικά κύτταρα δεν τροφοδοτούνται επαρκώς με
οξυγόνο, μικρο- και μακροθρεπτικά συστατικά και κύτταρα του ανοσοποιητικού. Μια τέτοια
έλλειψη παροχής οδηγεί σε οξέωση του ιστού, ο οποίος με τη σειρά του ευνοεί την ανάπτυξη
φλεγμονής και πόνου. Επιπλέον, περιορίζεται η μετάδοση ηλεκτρικών παλμών στα νεύρα
που οδηγούν τους μασητικούς μύες σε κίνηση. Τότε το πλήρες εύρος κίνησης της γνάθου δεν
είναι πλέον δυνατό. Μπορεί να εμφανιστεί πόνος και οι μυϊκές δομές προστατεύονται μεν,
αλλά ταυτόχρονα υπολειτουργούν. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι σήμερα δεν
μπορούν ούτε να ανοίξουν αρκετά το στόμα τους, ούτε να το κρατήσουν επαρκώς ανοιχτό
για αρκετή ώρα. Οι οδοντίατροι παραπονιούνται. Μπορείτε να το κάνετε εσείς; Δοκιμάστε
το. Μια λεγόμενη «μέγιστη κατάσπαση» (υπέρμετρη διάνοιξη του στόματος), δηλαδή η
απόσταση μεταξύ της κοπτικής επιφάνειας των κοπτήρων από 40 έως 50 χιλιοστά είναι
φυσιολογική [16, 17]. Για να την προσδιορίσετε, μετρήστε την απόσταση μεταξύ των
μπροστινών κοπτήρων της άνω και της κάτω γνάθου σας όταν το στόμα σας είναι σε μέγιστη
κατάσπαση (ορθάνοιχτο). Θα πρέπει να μπορείτε να αντέξετε άνετα έτσι για περίπου 2
λεπτά.
Εάν οι μύες μάσησης έχουν συστολή, ο κίνδυνος δυσλειτουργίας της γνάθου αυξάνεται.
Εάν το στόμα σας δεν μπορεί πλέον να ανοίξει σωστά, μπορεί να οφείλεται σε εξάρθρημα
της γνάθου. Από την άλλη, υπάρχει ο τρισμός της γνάθου. Στην περίπτωση αυτή, δεν
μπορείτε να κλείσετε το στόμα σας με χαλαρό τρόπο. Επομένως, μια υγιής κίνηση της
γνάθου δεν είναι πλέον δυνατή και στις δύο περιπτώσεις. Πώς συμβαίνει αυτό; Σύμφωνα με
την εμπειρία μας, η πολύ μεγάλη συστολή στους μύες και στην περιτονία στην περιοχή της
γνάθου μπορεί τουλάχιστον να ευνοήσει τη δημιουργία σε κάποιο βαθμό ως πρόδρομος της
εξάρθρωσης της γνάθου και του τρισμού της γνάθου. Μόνο έτσι διευκολύνονται μεταξύ
άλλων οι φλεγμονές και οι οδοντιατρικές παρεμβάσεις, σε αντίθεση με την εξήγηση πουδίνεται παραδοσιακά από την Ιατρική [18]. Ας εξετάσουμε πρώτα την εξάρθρωση της
γνάθου: οι συσταλμένοι μύες και οι περιτονίες περιορίζουν μόνιμα την ευκινησία της κάτω
γνάθου. Οι συστολές αυξάνονται όλο και πιο πολύ. Στην περιοχή αυτών των μεγάλων
συστολών αρκεί μόνο ένας μικρός ερεθισμός για να φύγει από την κατάσταση ισορροπίας
και να μπλοκάρει η γνάθος σας. Μια κράμπα, μια φλεγμονή ή ένας τραυματισμός είναι το
κερασάκι στην τούρτα: η γνάθος σας μπλοκάρει. Παρεμπιπτόντως, μια τεταμένη γνάθος είναι
ιδιαίτερα επιρρεπής σε μυϊκούς σπασμούς [19].
Τώρα, σχετικά με τον τρισμό: Ο συνήθης ύποπτος είναι ο εξωτερικός μυς της γνάθου
(πτερυγοειδής μυς). Αν αυτός συσταλεί και γίνει ανελαστικός λόγω ανεπαρκούς διάτασης
στην καθημερινή ζωή, δεν θα μπορέσετε να συντονίσετε βέλτιστα την ανάταξη της γνάθου
σας. Τότε, ο έξω πτερυγοειδής μυς τραβάει τη γνάθο όλο και πιο μπροστά [20]. Μερικές
φορές συναντάται, όταν η πλήρης ανάταξη της γνάθου δεν είναι εφικτή λόγω εξάρθρωσης
της κροταφογναθικής άρθρωσης. Εάν τέτοιες εξαρθρώσεις συμβαίνουν συχνά, η υπόθεση της
κλασικής Ιατρικής είναι ότι οι δομές των συνδέσμων και των μυών είναι πολύ χαλαρές και
δεν μπορούν να παρέχουν επαρκή στήριξη στην άρθρωση. Και συνιστάται, στη συνέχεια,
στους ασθενείς να μην ανοίγουν πολύ το στόμα τους. Αλλά αυτό δεν είναι σίγουρα η λύση
στο πρόβλημα, διότι τότε η πραγματικά απαραίτητη διάταση περιορίζεται ακόμη
περισσότερο. Επιπλέον, σύμφωνα με την εμπειρία μας, πολλοί από τους πάσχοντες
παρατηρούν ότι δεν μπορούν να το κάνουν αυτό ούτως ή άλλως – λες και οι μύες δεν
επιτρέπουν ένα πιο ευρύ άνοιγμα. Έχουν παρατηρηθεί, επίσης, στις περιπτώσεις με μειωμένη
σε εύρος ικανότητα ανοίγματος της γνάθου, εμβιομηχανικές αιτίες λόγω της μεγάλης
συστολής. Ένω, μπορεί να οδηγήσουν σε εξάρθρωση σε περίπτωση απροσδόκητων και
γρήγορων κινήσεων. Και η νευραλγία του τριδύμου νεύρου μπορεί επίσης να σχετίζεται με
συσταλμένους ή τεταμένους μύες της γνάθου σε ορισμένες περιπτώσεις. Το τρίδυμο νεύρο
και το πέμπτο κρανιακό νεύρο, τροφοδοτούν με τα ερεθίσματα που λαμβάνονται από τα
νεύρα το κεφάλι. Οι ρίζες του βρίσκονται κοντά στα αυτιά και οι νευρικές απολήξεις του
τροφοδοτούν το μέτωπο, τη μύτη, τα μάτια, την γνάθο και το πηγούνι. Οι τεταμένοι μύες της
γνάθου μπορεί να ερεθίσουν αυτό το νεύρο και να προκαλέσουν έντονους πόνους στο
πρόσωπο. Ακόμη και σε μια ημικρανία όπου ο πόνος μπορεί να χτυπά στα αυτιά, πολλοί από
τους ασθενείς μας επωφελούνται από τη χαλάρωση των μυών της γνάθου. Επιπλέον, ο
ακουστικός πόρος βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην κροταφογναθική άρθρωση. Το βουητό στο
αυτί (εμβοές) ή οι διακυμάνσεις στην αντίληψη της έντασης του ήχου οφείλονται συχνά στη
μυϊκή και περιτονιακή συστολή στην περιοχή της γνάθου. Aκούμε τότε υπόκωφο τον ήχο ή
αντιλαμβανόμαστε τους κοντινούς θορύβους ως μακρινούς.

Και τώρα στο θέμα των εμφυτευμάτων: αν τοποθετηθούν λανθασμένα, μπορεί να μετατοπίσουν τη γνάθο με αποτέλεσμα αυτή να παραμένει μόνιμα σε κακή ευθυγράμμιση. Τέτοιες μετατοπίσεις στη γεωμετρία της κροταφογναθικής άρθρωσης μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές λειτουργικές διαταραχές. Τα λάθος φορτία που οδηγούν σε φθορά στην άρθρωση και προκαλούν πόνο στη συνέχεια κυριολεκτικά «τσιμεντάρονται» μακροπρόθεσμα. Ως εκ τούτου, οι ορθοδοντικοί και οι οδοντίατροι προσέχουν, τα εμφυτεύματα να τοποθετούνται μόνο στην ουδέτερη μηδενική θέση της άρθρωσης της γνάθου. Δηλαδή: στη φυσιολογική θέση των γνάθων όταν δαγκώνουμε ίσια. Σε αυτή τη θέση το στόμα μπορεί να κλείσει τελείως, επομένως, όλα τα δόντια της άνω και κάτω γνάθου εφάπτονται μεταξύ τους και η κάτω γνάθος δεν μπορεί πλέον να κουνιέται εδώ και εκεί. Σε περίπτωση αμφιβολίας, η μόνη λύση είναι να αφαιρέσετε τα λανθασμένα τοποθετημένα εμφυτεύματα και στη συνέχεια να τα τοποθετήσετε εκ νέου στη σωστή θέση.
Χρειαζόμαστε και στην περιοχή του στόματος και της γνάθου ισχυρές μυϊκές δομές.
Επομένως, είναι σημαντικό σε κάθε ευκαιρία να ανοίγετε μέγιστα το στόμα σας – και εδώ
εννοούμε τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά. Δηλαδή: να έχετε θάρρος και να μιλάτε
για τα πράγματα που έχετε στην καρδιά σας, μην κρατάτε τίποτα μέσα σας. Έτσι μειώνεται η
ψυχολογική πίεση και μπορεί επίσης να περιοριστεί το τρίξιμο των δοντιών. Κατά τα άλλα
ισχύει: ότι θα πρέπει να δαγκώνετε δυνατά και να τρώτε όσο το δυνατόν περισσότερη
σκληρή τροφή, διότι γι’ αυτό υπάρχουν τα δόντια και η γνάθος [21]. Η ανθρώπινη γνάθος
συμπεριλαμβανομένων των δοντιών είναι εξαιρετικά δυνατά. Έχει την υψηλότερη ισχύ
δαγκώματος στην περιοχή των γομφίων (τραπεζίτες) με περίπου 800 Νιούτον, ενώ στην
περιοχή των κοπτήρων η ισχύς είναι παρ’ όλα αυτά περίπου 200 Νιούτον. Αυτό αντιστοιχεί
σε 80 και 20 κιλά «πίεσης» αντίστοιχα, που μπορούν να ασκήσουν η γνάθος και τα δόντια
[22]. Παρόλο την δύναμη της γνάθου θα πρέπει φυσικά να εξακολουθείτε να χρησιμοποιείτε
το ανοιχτήρι για να ανοίξετε τα καπάκια των μπουκαλιών. Στην καθημερινότητα, αυτό
μεταφράζεται ως εξής: να τρώτε ψωμί που έχει γίνει πολύ σκληρό, καθώς και ξηρούς
καρπούς ή και ωμά λαχανικά. Το μάσημα πρέπει πραγματικά να θεωρείται ως προπόνηση
και θα πρέπει πάντα να βεβαιώνεστε ότι η σκληρή τροφή συνθλίβεται αργά και σιελώνεται
καλά. Αυτό απαιτεί την ενεργοποίηση των μυϊκών δομών και επίσης προετοιμάζει τη
διαδικασία της πέψης, επειδή τα πεπτικά ένζυμα περιέχονται ήδη στο σάλιο. Επίσης,
δαγκώστε όσο το δυνατόν πιο συχνά μεγάλα σε μέγεθος τρόφιμα. Αντί να τσιμπολογάτε
φέτες μήλου και να γλείφετε σταφύλια, είναι μάλλον προτιμότερο να δαγκώσετε με δύναμη
ένα μεγάλο, σφιχτό ή σκληρό μήλο, να ανοίξετε μέγιστα το στόμα σας και να αφήσετε τους
μύες σας να λειτουργήσουν σωστά ενώ μασάτε.
Οι θεραπευτικές διατάσεις συστολής της γνάθου και η ειδική θεραπεία Pain Release Pressure
μπορούν να βοηθήσουν στον ανεξήγητο πονόδοντο.
Αυτές οι συμβουλές είναι σημαντικές και για τα παιδιά, καθώς μπορούν να προωθήσουν
την ανάπτυξη δυνατών μασητικών μυών από μικρή ηλικία. Όποιος δεν έχει αρκετές
ευκαιρίες να εκπαιδεύσει τους μύες της γνάθου του κατά την καθημερινή του διατροφή, θα
έπρεπε να ενσωματώσει κατάλληλες θεραπευτικές διατάσεις συστολής στην καθημερινότητά
του. Προσφέρονται εξαιρετικά βοηθήματα γι' αυτόν το λόγο, με τα οποία στοχευμένα
προπονείστε στη μέγιστη ανάταξη της γνάθου που σε συνδυασμό με την ειδική θεραπεία θα
αυξάνεται συνεχώς. Κατ’ αυτό τον τρόπο αντιμετωπίζονται σταδιακά οι δυσλειτουργίες και
διαταραχές της καθημερινότητας. Και στην περίπτωση «του τριξίματος των δοντιών λόγω
άγχους ή μη», τα βοηθήματα και η ειδική θεραπεία θα πρέπει να εφαρμόζονται κατ’ αυτόν
τον τρόπο όσο το δυνατόν περισσότερο. Ακόμα και σε πονόδοντο από αδιευκρίνιστη αιτία
μπορεί αυτή η ειδική θεραπεία να βοηθήσει. Συμβουλή: Η ειδική θεραπεία παρέχει μεγάλη
βοήθεια, καθώς μπορεί να συνεισφέρει στη «διάγνωση» μιας δομικής αιτίας – για
παράδειγμα, εάν ο πονόδοντος προκαλείται από έντονη διάταση των μασητικών μυών.
Ακόμα και όσον αφορά το εξάρθρημα της κροταφογναθικής άρθρωσης, διαφωνούμε επίσης
με την άποψη της κλασικής Ιατρικής και συνιστούμε ρητά τη διάταση της γνάθου και την
ενδυνάμωση των δομών κατ' αυτό τον τρόπο. Καθώς ένα ισχυρό και ταυτόχρονα ελαστικό
μυϊκό σύστημα παρέχει την απαιτούμενη υποστήριξη και, σύμφωνα με την εμπειρία μας,
μπορεί τουλάχιστον να μειώσει τον κίνδυνο μιας νέας εξάρθρωσης. Ωστόσο: Η αντιμετώπιση
πρέπει φυσικά να γίνεται πιο προσεκτικά και αργά όσο πιο συχνά σημειώνεται εξάρθρωση.
- Jimenéz-Silva A, Peña-Durán C, Tobar-Reyes J, Frugone-Zambra R. Sleep and awake bruxism in adults and its relationship with temporomandibular disorders: A systematic review from 2003 to 2014. In: Acta Odontologica Scandinavica, 875, S. 36-58.
- Brakel, M. (2019). Zähneknirschen ist keine Krankheit: Ernste Folgen für die Gesundheit sind aber möglich. Springer Medizin Nachrichten. (06.06.2019) https://www.springermedizin.de/bruxismus/zaehneknirschen-ist-keine-krankheit-/16789240# (04.03.2022).
- Mesko, M. E., et al. (2017). Therapies for bruxism: a systematic review and network meta-analysis, Systematic Reviews, 6, 4.
- Böcken, J., Braun, B., Meierjürgen, R. (Hg.). Gesundheitsmonitor 2016. Bürgerorientierung im Gesundheits-wesen. Kooperationsprojekt der Bertelsmann Stiftung und der BARMER GEK. Gütersloh, 2016.
- AWMF – Arbeitsgemeinschaft der Wissenschaftlichen Medizinischen Fachgesellschaften e. V. (2019). S3- Leitlinie (Langversion): Diagnostik und Behandlung von Bruxismus.
- Alencar, N. A., et al. (2016). Lifestyle and oral facial disorders associated with sleep bruism in children. Cranio, S. 1-7.
- Castroflorio, T., et al. (2017). Sleep bruxism in adolescents: a systematic literature review of related risk factors. European Journal of Orthodontics, 39, S. 61-68.
- Klasser GD, Greene CS, Lavigne J. Oral appliances and the management of sleep bruxism in adults: a century of clinical applications and search for mechanisms. Int J Prosthodont. 2010;23:453-462. 3.
- Lavigne GJ, Khoury S, Abe S, Yamaguchi T, Raphael K. Bruxism physiology and pathology: an overview for clinicians. J Oral Rehabil. 2008;35:476-494.
- https://idw-online.de/de/news707107, zuletzt abgerufen am 15.6.2022.
- Devine M., Taylor S., Renton T. (2016). »Chronic post-surgical pain following the placement of dental implants in the maxilla: A case series.« European Journal of Oral Implantology 9 (2), p. 179-186.
- Lechner J: Kavitätenbildende Osteolysen des Kieferknochens – Systemisch-ganzheitliche Wirkungen der aseptischen Osteonekrosen »Kieferostitis« und »NICO« im Kiefer. Maristen-Verlag, Furth 2011.
- https://www.gzfa.de/diagnostik-therapie/kinderzahnheilkunde/daumenlutschen-und-kieferfehlstellungen/
- Peroz, I. Peroz, S. (2020). Bruxismus – die S3-Leitlinie zu Diagnostik und Therapie, Der junge Zahnarzt, 2, S. 35-38.
- AWMF – Arbeitsgemeinschaft der Wissenschaftlichen Medizinischen Fachgesellschaften e. V. (2019). S3. Leitlinie (Langversion): Diagnostik und Behandlung von Bruxismus.
- R. W. Ott, W. Krug, H.-P. Vollmer (2003): Klinik- und Praxisführer Zahnmedizin, S. 322.
- L. Marx-Janson (2011): Craniomandibuläre Dysfunktion: Querschnittsstudie der Prävalenz im Einzugsbereich Tübingen (eine retrospektive Datenerhebung), Medizinische Fakultät der Eberhard Karls Universität zu Tübingen. S. 6.
- R. W. Ott, W. Krug, H.-P. Vollmer (2003): Klinik- und Praxisführer Zahnmedizin, S. 322.
- R. Lindemuth. et al. (2017): Leitlinien für Diagnostik und Therapie in der Neurologie: Crampi/Muskelkrampf, Deutsche Gesellschaft für Neurologie, S. 4.
- S. Kindler, et al. (2018): Notfälle im Mund-Kiefer-Gesichtsbereich, Notfall Rettungsmedizin, S. 422.
- Ott, R., Vollmer, H. P., Krug, W.: Klinik- und Praxisführer Zahnmedizin. Thieme, Stuttgart 2003.
- G. Feuker, et al. (2011): Wenn das Kiefergelenk zum Knackpunkt wird, ZahnRat 72, S. 2.